Алматы қаласында қазақтың көне емін қайта жаңғыртқан орталық бар. «Qazaq med» деп аталатын медициналық орталық мамандары түрлі ауруларға қарсы емдік өсімдіктерден дәрі дайындайды. Өткен аптада біз Қазақ, Шығыс халық емі тәсілдерін дәстүрлі медицинамен байланыстыратын орталыққа арнайы барып, бас дәрігер Айнұр Жаңғазы (суретте) сұхбаттасқан болатынбыз.
Біз өзі қыста соғымды сүйсіне жейтін халықпыз. Десек те етті біреулер қиын қорытады, кейбіреуге ет жеуге болмайтын кездер бар. Сондықтан өзім білетін мына мәліметті көпшілікпен бөліспекпін.
«Ауырмаңыз!» газетінің тұрақты оқырманы, Батыс Қазақстан облысының тұрғыны Бердалы Үсенов «Бауырды сау қалпында сақтау үшін қандай амалдар жасаған жөн?» деген сұрақ жолдаған екен. Алматылық Дариға Бердіқұловадан да Ayurmanyz@maіl.ru электронды почтамызға осындай сауал келген болатын. Бауырды сау қалпында сақтауды ойлаған оқырмандарға біз емші-зерттеуші Сейітқамза Қалиевтің мына рецепттерін ұсынғанды жөн көрдік:
Осы кезге дейін қарбыз ішінде, алма қабығында, тіпті аспанда Алла деген жазу пайда болғаны жайлы көптеген деректерді көзіміз шалған. Бүйірінде осындай белгі бар қозы жайлы да кезінде ғаламторда көп айтылды. Ал Алла жазуы анда-санда жұдырығында пайда болатын жан жайлы әзірге ешкім білмейтіні анық.
Ұзын бойлы, сымбатты болуды әркім-ақ қалайды. Дегенмен жас кезде болмаса, ересек адамдарда бойдың өсуі белгілі бір шамаға жеткесін тоқтайтыны белгілі. Одан кейін қандай амал қолданса да бой өспейді. Дегенмен оны түрлі тәсілдермен 2-3 сантиметрге дейін ұзартуға болады екен. Төменде сол жайлы айтылады.
Бүгінде адамдардың көбіне, әсіресе жастарға күздің қара суығы мен қыс күндерінде жалаңбас жүру тән. Оның үстіне біздің Оңтүстіктің қысы жұмсақ, бұл да адамдарға алдамшы әсер етеді. Негізінен қыста басты суықтан, аяз бен желдің, ылғалдың әсерінен қорғаған дұрыс.
Атырау облысында тұратын Эльмира Бекқұлова «Ауырмаңыз!» газетінің тұрақты оқырманы. Өзінің өміріндегі тосын құбылыстар мен денсаулық жайлы жиған-терген деректерін ол үнемі бізге жолдап отырады. Жақында Э.Бекқұлова бізге қант диабетін емдеу бойынша халық емін жолдаған екен.
Қыс мезгілінде белең алатын жедел респираторлы жұқпалы вирустың (ЖРЖВ) қаңтарда күшіне мінетіні белгілі. Бұл ауруды көп адам суықтау деп санайды, адамнан адамға жұқпайды деп ойлайды. Ал мамандар ЖРЖВ-ның да тұмау сияқты ауа арқылы таралатынын, жұғатынын, тіпті оның 300-ге тарта түрі барын айтады. Асқындырып алған жағдайда одан айығу қиындай түспек. Сондықтан бұл жұқпаның алғашқы белгілері біліне бастағаннан тиісті ем-дом жасау керек.
Мұсылманның жаңа жылы күн мен түн теңескен сәтте келеді дегенмен, ғалам күнтізбесінде жаңа жыл басталып қойды. Жыл қайыру кестесінің кезегі Доңызға жетті.
Жыл маусымдарының алмасатын тұсында ағзада бірқатар өзгерістер болатыны, сондай-ақ бұл кезде оған түрлі сыртқы әсерлерден қауіп төнетіні белгілі. Сондықтан кейбір жайсыздықтардың алдын алуды ертерек ойластырып қойған абзал. Мысалы, жеке сауықтыру кестесін жасап қойсаңыз болады. Осы орайда қаңтар мен наурыз айларын қамтитын бірқатар әрекеттер жөнінде айтпақпыз.
Суық күндерде адамның ауырып қалатыны бар. Ондай кезде суықтауға қарсы тамақтың өзін де нәтижелі пайдалануға болады.
Жыл бастауының символына айналған шыршаның шипалы тұстары көп екен. Сондықтан біз осы жайлы аз-кем дерек бере кеткенді жөн көрдік.
